Çoğu işçi, işten çıkarıldığında işe iade davası açma hakları olup olmadığını bilmemektedir. Oysa ki, İş Kanunu çerçevesinde işçilerin belirli şartlar altında işlerine geri dönme hakları bulunmaktadır. Bu yazıda, işveren tarafından haksız yere işten çıkarılan işçilerin işe iade davası açabilme şartlarını, işe iade sonunda verilen kararı ve bu davanın işçilere sağladığı hakları detaylı bir şekilde ele alacağız.
Eğer sizde kendinize aşağıdaki soruları soruyorsanız bu yazımız tam da sizin işinize yarayacaktır.
- Haksız yere işten çıkarıldım, ne yapmalıyım?
- İşten çıkarılma sonrası haklarım nelerdir?
- İşten çıkarılma sonrası tazminat haklarım nelerdir?
- İşe iade davası süreci ve masrafları nelerdir?
- Haksız işten çıkarılma dava süresi ne kadardır?
- İşe iade davası kazanan avukatlar?
- İşten çıkarılma avukatı ücretleri ne kadar?
İşe iade Davası Açabilmenin Şartları Nelerdir?
Haksız yere işten çıkarılan işçiler feshin geçersizliği için işe iade davası açabilir. 4857 sayılı İş Kanunu uyarınca işe iade davası şartları şöyledir:
- İşyerinde otuz veya daha fazla işçi çalışmalıdır.
- İşçinin en az 6 aylık kıdemi bulunmalıdır.
- Belirsiz süreli iş sözleşmesi olmalıdır. (İş ilişkisinin bir süreye bağlı olarak yapılmadığı halde sözleşme belirsiz süreli sayılır.)
- Fesih geçerli bir sebebe dayandırılmamalıdır.
- İşveren vekili olunmamalıdır.(İşveren adına hareket eden ve işin, işyerinin ve işletmenin yönetiminde görev alan kimselere işveren vekili denir.)
- İş Kanunu kapsamında işçi olunmalıdır. (İş güvencesi sadece İş Kanunu ve Basın İş Kanunu kapsamında işçileri güvence etmektedir.)
Bu şartları taşıyan işçi, iş sözleşmesinin geçerli bir sebebe dayandırılmadan feshedildiğini iddia ederek, fesih bildirim tarihinden itibaren bir ay içinde işe iade talebiyle arabulucuya başvurmak zorundadır. Arabuluculukta anlaşmaya varılamaması halinde, son tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren iki hafta içinde iş mahkemelerinde dava açılabilir.
Arabuluculuk başvurusu yapılmadan doğrudan dava açan ya da diğer dava şartlarını eksik yerine getirmeyen bir kişi, davasının usulden reddedilmesiyle karşı karşıya kalabilir. Bu, red kararının kesinleşmesine kadar zaman kaybına ve karşı vekalet ile dava masraflarının yüklenmesine sebep olmaktadır. Bu nedenle açılacak olan işe iade davasında süreler ve talepler önemli olup, bu konuda hukuki hataları en aza indirmeniz için bizlerden destek alabilirsiniz.
Dava Sonucunda Nasıl Karar Verilir?
İşveren tarafından gösterilen feshin geçersiz olduğu ya da geçerli sebep gösterilmediği mahkemece tespit edilmesi halinde işçinin İŞE İADESİNE karar verilir. İşci kesinleşen bu işe iade kararını aldıktan sonra 10 gün içinde işverene başvuruda bulunmak zorundadır. İşveren işçinin işe başlatma isteğini kabul ettiğini ise 1 ay içinde işçiyi bildirmek zorundadır. İşçinin başvurusu üzerine bir ay içinde işe başlatmayan işveren brüt ücret üzerinden 4–8 aylık tutarında kötüniyet tazminatını mahkum edilir. İşçi ayrıca işe iade edilmeme sürecindeki boşta geçen süre ücretini talep edebilir.
2022 yılında açmış ve kazanmış olduğumuz davada mahkemece verilen örnek bir işe iade kararını aşağıda sizler için sunmaktayım :
“Gerekçesi ekli kararda açıklanmak üzere;
1- Davanın kabulüne, davalı tarafından gerçekleştirilen FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE VE İŞE İADESİNE,
2-Davacının kararın kesinleşmesinden itibaren 10 iş günü içerisinde işe başlamak üzere işverene başvurması sonucu işverence işe başlatılmaması halinde davacının kıdemi ve feshin sebebi göz önünde bulundurularak takdiren 5 AYLIK BRÜT ÜCRET TUTARINDAKİ 25.852 TL TAZMİNATIN davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesi gerektiğinin tespitine,
3-Davacı işçinin işe iadesi için 10 günlük yasal süre içinde işverene başvurmaması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşeceği tarihe kadar gerçekleşen BRÜT 27.085 TL TUTARINDAKİ EN ÇOK 4 AYLIK ÜCRET VE DİĞER HAKLARIN DAVALILARDAN müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenemesi gerektiğininn tespitine,
…. verilen karar açıkça okunup anlatıldı. “
İşe İade Davasında Görevli Ve Yetkili Mahkeme Hangisidir?
7036 Sayılı İş Mahkemelerinin Kuruluş, Görev, Yetki Ve Yargılama Usulünü düzenleyen Kanunun 5. maddesi gereği işe iade davasında görevli mahkemeler iş mahkemeleri olarak belirlenmiştir.
Yetkili mahkeme ise aynı kanunun 6. maddesi gereği davalı gerçek ve tüzel kişinin, davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesi olarak belirlemiştir. Tarafların iş sözleşmesi kararlaştırdığı yetkili mahkeme ise kamu düzenine aykırılık sebebiyle ve dava şartı olması nedeniyle mahkeme tarafından resen gözetilecektir.
İşe İade Davalarında Dava Süreci Nasıldır?
İşe iade davaları basit yargılama usulü uygulandığından dava dilekçesi, cevap dilekçesi akabinde mahkemece ön inceleme duruşması yapılır. Ön inceleme duruşmasında ilk itirazlar, defiler ileri sürdükten sonra taraflar tanıklarını dinletir. Davacı ve davalı taraf tanıkları dinlenip mahkemece yazılan müzekkere eksiklikler giderildikten sonra mahkemece karar verilir. Dava süresi avukat desteği alındığında sürekli takip edildiğinden hızlanmaktadır. Bunun haricinde getirilen tanıkların süresi içinde dinletilmesine önem arz etmektedir. Ancak uygulama da kasıtlı/kasıtlı olmaksızın tanıklar gelmemesi nedeniyle 5-6 celsenin sonunda karar çıkmaktadır.
İşe İade Davalarında Dava Masrafları Ne Kadardır?
İşe iade davalarında başvurma harcı, peşin harç, vekalet harcı ve gider avansı gibi bir takım masraflar davanın başında davacıdan alınmak zorundadır. Eğer davacının harçları ödeyecek imkanı yoksa HMK 334 maddesi gereği adli yardım imkanından faydalandırabilir. Adli yardımlı dava konusunda hukuki destek alabilirsiniz. Ben yine de merak edenler için 2024 yılında açmış olduğumuz bir işe iade davasında 2336 TL tutarında müvekkilimden masraf aldığımızı sizlere hatırlatayım.
İşe iade Davasında Avukatlık Ücreti?
Avukatlık Kanunu gereği Avukatın ücretsiz iş alınması yasaktır. Bu nedenle Avukatlar Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi göre ücret alırlar. İşe iade davasında ise uygulama da avukatlar başlangıçta küçük bir miktar haricinde davacıdan para almazlar. Ancak dava sonunda kazanılacak tazminat oranından %25 fazla olmamak üzere bir ücret kararlaştırmak zorundadır.
UYARI : Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Kerem GÜNAYDIN’a aittir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı ve damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. |